ZSOŚS.440.2.2019

Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.) oraz art. 12 pkt 2, art. 22 i art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.) w związku z art. 100 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana R. P. na udostępnienie przez Prezesa Sądu Rejonowego w O. danych osobowych z akt postępowania sądowego na rzecz osoby nieuprawnionej,

umarzam postępowanie

Uzasadnienie

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych wpłynęła skarga Pana R. P. (zwany dalej: „Skarżącym”) na udostępnienie przez Prezesa Sądu Rejonowego w O. danych osobowych na rzecz osoby nieuprawnionej w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawie o wykroczenie.

Uzasadniając żądanie Skarżący podniósł, iż [...] listopada 2018 r. w Sądzie Rejonowym w O. doszło do udostępnienia akt postępowania w sprawie o wykroczenie osobie nie będącej stroną tego postępowania, a tym samym danych osobowych w nich zawartych.

Na wstępie należy wskazać, iż z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych, tj. 25 maja 2018 r., Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych stał się Prezesem Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Zgodnie zaś z art. 100 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125), postępowania prowadzone przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia tej ustawy w życie, prowadzone są na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.).

W toku postępowania zainicjowanego skargą. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych uzyskał wyjaśnienia odnośnie okoliczności sprawy, zapoznał się z materiałem dowodowym i dokonał następujących ustaleń.

Niewątpliwie nie sposób odmówić słuszności twierdzeniom Skarżącego, iż zdarzenie opisane w skardze miało miejsce, na co wskazuje również treść pisma Wiceprezesa Sądu Rejonowego w O. z [...] grudnia 2018 r. (sygn. akt [...]) (k.2-3). Jednocześnie na uwagę zasługuje, iż Prezes Sądu Rejonowego w O. w piśmie z [...] czerwca 2019 r. wskazał, iż z uwagi na brzmienie art. 175dd § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 52 ze zm.), który został dodany ustawą z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125) nadzór nad przetwarzaniem danych osobowych, których administratorem jest sąd rejonowy w zakresie działalności orzeczniczej sprawuje Prezes Sądu Okręgowego.

W takim stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż jak słusznie wskazał Prezes Sądu Rejonowego w O. 6 lutego 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125), zwana dalej: „ustawą z 14 grudnia 2018 r.”. Zgodnie z treścią art. 1 pkt 3 przedmiotowa ustawa reguluje sposób prowadzenia nadzoru nad ochroną danych osobowych przetwarzanych przez właściwe organy w celach, o których mowa w pkt 1 (tj. rozpoznawania, zapobiegania, wykrywania i zwalczania czynów zabronionych, w tym zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, a także wykonywania tymczasowego aresztowania, kar, kar porządkowych i środków przymusu skutkujących pozbawieniem wolności), z wyłączeniem danych osobowych przetwarzanych przez prokuraturę i sądy. Natomiast z brzmienia art. 3 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2018 r. wynika, iż przepisów cytowanej ustawy nie stosuje się do ochrony danych osobowych znajdujących się w aktach spraw (...) prowadzonych m.in. na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1120 ze zm.).

Jednocześnie wskazać należy, iż art. 71 ustawy z 14 grudnia 2018 r. dokonał zmiany w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 52 ze zm.) poprzez dodanie art. 175 db, z którego wynika, iż administratorami danych osobowych przetwarzanych w postępowaniach sądowych w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości albo realizacji zadań z zakresu ochrony prawnej są sądy. Z kolei zaś art. 175 dd § 1 cyt. ustawy statuuje zasadę, iż nadzór nad przetwarzaniem danych osobowych, których administratorami danych są sądy, wykonują w zakresie działalności sądu rejonowego - prezes sądu okręgowego, okręgowego - prezes sądu apelacyjnego, apelacyjnego - Krajowa Rada Sądownictwa.

Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 ze zm.), zwana dalej „ustawą”, określa zasady postępowania przy przetwarzaniu danych osobowych oraz prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane w zbiorach danych (art. 2 ust. 1 ustawy). Przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem jedynie wówczas, gdy ich administrator legitymuje się jedną z materialnych przesłanek dopuszczalności przetwarzania, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy (przez przetwarzanie, zgodnie z treścią art. 7 pkt. 2 ustawy rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na tych danych, w tym ich udostępnianie). Każda ze wskazanych w art. 7 pkt. 2 ustawy form przetwarzania danych osobowych powinna znaleźć oparcie w jednej z przesłanek warunkujących legalność procesu przetwarzania danych osobowych, enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 pkt. 1-5 ustawy w przypadku tzw. danych zwykłych lub art. 27 ust. 2 pkt. 1-10 w przypadku danych szczególnie chronionych.

Nie mniej jednak uwzględniając ustalenia faktyczne i prawne należy wyrazić przekonanie, iż w realiach przedmiotowej sprawy Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych w ramach kompetencji przyznanych mu ustawą nie może ingerować w tok postępowań prowadzonych przez inne, uprawnione na podstawie odrębnych przepisów organy. Tym samym nic może wpływać na konkretne decyzje podejmowane przez właściwe organy celem ustalenia stanu faktycznego danej sprawy. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 2 marca 2001 r. (sygn. akt 11 SA 401/00) stwierdził, że Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (obecnie: Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych) nie jest organem kontrolującym ani nadzorującym prawidłowość stosowania prawa materialnego i procesowego w sprawach należących do właściwości innych organów, służb czy sądów, których orzeczenia podlegają ocenom w toku instancji czy inny sposób określony odpowiednimi procedurami. W związku z tym, organ ochrony danych osobowych nie jest władny do kontrolowania podejmowanych przez inny organ czynności procesowych w postępowaniu z wykorzystaniem danych osobowych, czy to prokuratorskim lub sądowym, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie (vide wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2012 r., sygn. II SA/Wa 2848/11).

Zważywszy zatem na brak kompetencji Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych do merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, postępowanie zainicjowane skargą złożoną przez Skarżącego należało umorzyć jako bezprzedmiotowe, stosownie do treści art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej zwanej: „k.p.a.”). W doktrynie wskazuje się, że: „bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego”, o której stanowi art. 105 § 1 k.p.a., oznacza brak któregoś z elementów stosunku materialnoprawnego skutkującego tym, że nie można załatwić sprawy przez rozstrzygnięcie jej co do istoty. Umorzenie postępowania administracyjnego stanowi orzeczenie formalne, kończące postępowanie, bez jej merytorycznego rozstrzygnięcia (vide wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 września 2010 r., sygn. akt U OSK 1393/09). Ustalenie przez organ publiczny zaistnienia przesłanki, o której mowa w art. 105 § 1 k.p.a., zobowiązuje go, jak podkreśla się w doktrynie i orzecznictwie, do umorzenia postępowania, bowiem nie ma podstaw do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty, a dalsze prowadzenie w takiej sytuacji postępowania stanowiłoby o jego wadliwości, mającej istotny wpływ na wynik sprawy. Jedynie na marginesie należy odnotować, iż o ile intencją Skarżącego jest dalsze kontynuowanie niniejszej sprawy to stosownie do wskazanych powyżej przepisów prawa, winien zwrócić się do organu nadzorującego proces przetwarzania danych osobowych w zakresie działalności orzeczniczej w Sądzie Rejonowym w O.

W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak w sentencji.

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z 2019 r. poz. 125) od niniejszej decyzji stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej stronie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (adres: ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa). Wpis od skargi wynosi 200 zł. Strona ma prawo ubiegania się o prawo pomocy, w tym zwolnienie od kosztów sądowych.